@article { author = {طلیعی, فاختک and علیزاده, عزیز الله and صفایی, ناصر and دهقان, محمدعلی}, title = {-}, journal = {Iranian Journal of Agriculture Science}, volume = {38}, number = {1}, pages = {-}, year = {2007}, publisher = {}, issn = {}, eissn = {}, doi = {}, abstract = {To develop a disease forecasting system for effectively controlling wheat fusarium head blight caused by Fusarium graminearum, some epidemiological studies were conducted for two consecutive growing seasons in 2001-02 and 2002-03. On the basis of field experiments, the disease progress was determined on three wheat cultivars, namely Falat, Tajan, Zagros and one resistant line at Araghi-Mahalle Research Station in Gorgan. Disease index (DI) and various epidemiological models were employed to evaluate disease progress. The appropriateness for each model was evaluated by calculating Coefficient of determination (R2), and parameters of residual errors, including ME, CD, RMSE, EF and CRM. The Log-Logistic model, considered being the most appropriate model to describe disease progress on Falat, Tajan and Zagros under moist conditions. The resistant line did not show appreciable disease. However, under non moist conditions but artificial inoculation, Logistic was the most suitable model on Falat and Zagros with R2 of 0.86 and 0.91, respectively, while on Tajan, Log-Logistic (R2=0.79) was the most applicable model. Logistic and Log-Logistic were prefered as the most appropriate models to describe disease progress for FHB. This is the first report in which the above statistical parameters are collectively employed in describing temporal progress of a disease, as well as their importance in identifying the most appropriately fitted model.}, keywords = {Epidemiological Models,Logistic,log,Wheat Fusarium Head Blight}, title_fa = {تجزیه و تحلیل کمی زمانی اپیدمی های بلایت فوزاریومی سنبله گندم}, abstract_fa = {به منظور ارائه مد‌ل‌های مناسب برای پیش بینی روند پیشرفت زمانی بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم ناشی از قارچ Fusarium graminearum، بررسی‌های اپیدمیولوژیک در قالب آزمایشات مزرعه‌ای طی دو سال متوالی (81-1380 و 82-1381) در ایستگاه عراقی محله گرگان و با استفاده از ارقام فلات، تجن، زاگرس و یک لاین مقاوم (لیرا) اجرا گردید. روند توسعه بیماری نسبت به زمان با محاسبه شاخص بیماری (Disease Index) و با استفاده از مدل‌های اپیدمیولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. مناسب بودن مدل‌ها با استفاده از فاکتور ضریب تبیین مدل (R2)و آماره‌های مربوط به خطای باقیمانده‌ها شامل حداکثر خطا (ME) ، میانگین ریشه دوم خطا (RMSE)، ضریب تبیین خطا (CD) ، کارآیی مدل‌سازی (EF) و ضریب باقی‌مانده (CRM)بررسی گردید. پیشرفت بیماری در شرایط زیر سیستم مه پاش با عنایت به آماره‌های یاد شده، در ارقام فلات، تجن و زاگرس با مدل لوگ-لوجستیک بهتر قابل تبیین بود. در لاین مقاوم بیماری پیشرفت قابل ملاحظه‌ای نداشت. در شرایط خارج سیستم مه‌پاش با اسپورپاشی، در ارقام فلات و زاگرس مدل لوجستیک به ترتیب با ضریب تشخیص 86/0 و 91/0 بهترین مدل شناخته شد. در رقم تجن، مدل لوگ-لوجستیک با 84/0=R2 بعنوان مدل برتر معرفی شد. در این آزمایشات برای لاین مقاوم، مدل لوگ-لوجستیک با 79/0=R2 بهترین مدل تشخیص داده شد. در مجموع با بکارگیری شاخص‌های آماری مذکور برای مقایسه مدل‌های مورد مطالعه معلوم شد که مدل‌های لوجستیک و لوگ-لوجستیک مناسب‌ترین مدل‌ها در توصیف روند پیشرفت بیماری تحت شرایط خارج و زیر سیستم مه‌پاش می‌باشند. این اولین گزارش در خصوص ارزیابی مدل‌های پیشرفت زمانی بیماری‌ها با استفاده از پارامترهای آماری مذکور می‌باشد. نتایج این پژوهش در مقایسه با تحقیقات مشابه در مورد همین بیماری، اهمیت کاربرد چنین شاخص‌هایی را در تشخیص صحیح مدل‌ها نشان می‌دهد.}, keywords_fa = {بلایت فوزاریومی سنبله گندم,لوجستیک,لوگ,مدل‌های اپیدمیولوژیکی}, url = {https://jijas.ut.ac.ir/article_18750.html}, eprint = {https://jijas.ut.ac.ir/article_18750_f71dddb3b8f270048af7ce19aba526e8.pdf} }