حدود 6 میلیون راس از جمعیت گاوی کشور‘ گاوهای بومی می باشند که مطالعه کافی برروی خصوصیات آنها انجام نگرفته و استعداد بالقوه و بالفعل آنها ناشناخته مانده است. در صورت شناسایی استعداد تولیدی آنها می توان برنامه ریزیهای صحیح و اصولی در جهت اصلاح و افزایش تولیدات آنها انجام داد.
در این تحقیق مقدرشیر و چربی ‘ درصد چربی شیر‘ تولید مثل و رشد گاوهای سرابی ایستگاه حکیمیه و دانشکد ه کشاورزی به مدت 5 سال مورد مطالعه قرار گرفت. شرایط نگهداری گاوها در هر ایستگاه یکسان و در اصطبل نیمه باز پرورش داده شدند. رکوردها از نظر روزهای شیردهی‘ تصحیح و در هر مورد با روشهای آماری مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
نتایج این تحقیق عبارتند از :
1. میانگین قسمتهای بدن‘ طول گردن 30/45‘ طول سر 50/47 ‘ طول پیشانی 00/20 ‘ عرض پیشانی در نواحی شاخها‘ میانی و بین چشمها به ترتیب 10/18 ‘ 97/15 ‘ 23/19 ‘ ارتفاع جدوگاه 12/122 ‘ دور شکم 00/206 ‘ دور سینه 98/176 ‘ عرض گاو در ناحیه کمر 40/35 ‘ ارتفاع دستها 16/68 و ارتفاع پاها 94/71 سانتیمتر .
2. میانگین کل تولید شیر گاوهای حکیمیه و دانشکده به ترتیب 13/1281 و 4/566 کیلوگرم با حداقل و حداکثر 7/110تا 2/4907 و 98 تا 1/1880 کیلوگرم بوده در صورتیکه میانگین شیر تصحیح شده بر حسب 305 روز دردو کله به ترتیب 78/1887 و 61/1252 با انحراف معیار 12/999 و 05/539 کیلوگرم بوده است. میانگین درصد چربی شیر در کله حکیمیه 71/4 بود که به درصد چربی شیر گاوهای جرزی نزدیک می باشد. طول دوره شیر دهی در دو گله به ترتیب 10/163 و 03/18 روز می باشد. منحنیهای تولید شیر بسیار گسترده ومتفاوت بودکه ناشی از تنوع ژنتیکی و بعضی از عوامل محیطی می باشد.
3. متوسط سن تلیسه ها در اولین زایش ‘ 35 ماه با حداقل وحداکثر 27 تا 48 ماه و طول دوره آبستنی وغیر آبستنی بترتیب 20/283 و 29/73 روز و فاصله گوساله زایی 6/365 روز بوده است.
4. میانگین وزن تولدگوساله های نر وماده سرابی در این آزمایش بترتیب 09/26 و 95/24 کیلوگرم بودکه معادل میانگین وزن تولد گوساله جرزی در بدو تولد می باشد. ضریب همبستگی فنوتیپی بین وزن یکسالگی با وزن تولد و وزن سه ماهگی بترتیب 74/0 و 79/0 بوده است . افزایش وزن روزانه در سه ماهه اول 460 گرم و در سه ماهه سوم 780 گرم بود.