اثرات تاریخ و تراکم کاشت بر عملکرد ‘ اجزاءعملکردو توزیع عمودی آنها درسه رقم ماش

در سال 1369‘ اثرات 6 تاریخ کاشت‘ از اول اردیبهشت تا 13 تیربه فواصل 15 روز و دو فاصله بوته در ردیف‘ 7و 14 سانتی متر‘ برخصوصیات زراعی ‘ عملکرد و اجزاء عملکرد 3 رقم ماش (پرتو‘گوهر و 1973 VC) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان واقع در لورک نجف آباد مورد بررسی قرار گرفت.
بطور کلی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد وکلیه خصوصیات مورد مطالعه خصوصا اجزاء در ساقه اصلی معنی دار بود. تعداد روز تارسیدن به هر یک از مراحل عمده نمو د رتاریخهای کاشت اولیه طولانی و با تاخیر درکاشت بعلت تاثیر طول روزکوتاهتر گردید. در تاریخهای کاشت آخر بخاطر برخورد گیاه با طول روزهای کوتاه و وقوع زودتر مرحله گلدهی و رقابت رشد زایشی با رویشی درمصرف مواد حاصل از فتوسنتز ‘ تعداد ساقه های فرعی کاهش یافت. عملکرد دانه در تاریخهای کاشت آخر فصل بعلت افزایش طول ساقه اصلی وسهم بیشتر اجزاء عملکرد آنها افزایش یافت.
اثر تراکم کاشت بر مراحل رشد ونمو گیاه وعملکرد دانه از نظر آماری معنی دار نبود. در تراکم کمتر کلیه اجزاءعملکرد افزایش یافتند و به همین جهت عملکرد دانه در واحد سطح در دو تراکم برابر بود. رقم 1973 VC بالاترین عملکرد دانه را داشت. این رقم بخاطر داشتن دانه های در شتر تولید بیشتر غلاف و دانه در ساقه اصلی و یکنواختی در رسیدن محصول بعنوان رقم مناسبی برای منطقه شناخته شد. طبق نتایج حاصل ازمعادله بر آورد عملکرد دانه ‘ ژنوتیپی که وزن خشک قسمتهای رویشی ‘ شاخص برداشت ‘ وزن حجمی ‘ وزن ساقه و طول ساقه بیشتری داشته باشد. و درزمان کوتاهتری به مرحله 50 درصد غلاف دهی برسد . عملکرد بیشتری خواهد داشت. لذا بنظر می رسد که می توان از این خصوصیات بعنوان معیارهای انتخاب غیر مستقیم برای عملکرد دانه استفاده نمود . بطور کلی درحدود 60 درصد ا زغلافها و دانه ها در گروه های ثلث میانی ساقه اصلی تشکیل گردیدند. همچنین ساقه های فرعی 1 و3 بیشترین تعدادغلاف ودانه و درشت ترین دانه ها را داشتند ومتجاوز از 50 درصد از عملکردرا تولید نمودند.