بررسی اثرات مصرف کود دامی وکود زیستی (ریزوبیوم) درتولید محصول عدس

استفاده از کودهای دامی وکودهای زیستی ، در افزایش تولید محصولات اثر زیادی داشته و می تواند نیاز به مصرف مواد شیمیایی را کاهش دهد. این طرح تحقیقاتی به منظور بررسی تاثیر این کودها در دیمزارها ، به اجرا در آمد. آزمایش مربوطه در اراضی مرکز تحقیقات حفاظت خاک وآب دانشگاه تهران واقع درمنطقه کوهین استان قزوین در دو قطعه زمین مجزا طراحی شد(یکی از زمین ها به صورت دیم ودیگری با سه نوبت آبیاری تکمیلی). در زمین های مورد آزمایش درسال 1379 عملیات شبیه سازی فرسایش باحذف عمق های متفاوت خاک سطحی صورت گرفته بود. طرح آماری مورد استفاده بلوک های خردشده به صورت فاکتوریل بود?که تیمارهای اصلی عبارت از شاهد ، و حذف 5 ، 10 ، 15 ، و20 سانتیمتراز خاک سطحی بودند و تیمارهای فرعی شامل 0 ، 10 ، و20 تن درهکتارکوددامی در قطعه آبی و 0 ، 5 ، و 10 تن درهکتارکود دامی درقطعه دیم بود که تیمارهای با وبدون کود زیستی ، در داخل آنها به صورت فاکتوریل پیاده گردید. پس از آماده سازی زمین در پاییز، کود گاوی که مراحل پوسیدگی را طی کرده بود در تیمارهای مختلف در حد مقادیر تعیین شده توزیع ، و با اجرای عملیات شخم ، در عمق 30 سانتیمتری با خاک مخلوط گردید و سپس زمین به مدت پنج ماه به حال خود رها گردید. در بهار سال بعد بذر عدس(Lens culinaris) همراه با اجرای عملیات دیسک ، کشت گردید. در تعدادی از تیمارها بر اساس برنامه تهیه شده بذرها به طور کامل توسط مایه تلقیح ریزوبیومی تلقیح گردیدند. در قطعه آبی در طول دوره رشد ، سه نوبت آبیاری (هریک به ارتفاع 13 میلیمتر) صورت گرفت . در اواخر تیر ماه برداشت محصول به صورت کف بر و همراه با شمارش تعداد بوته در متر مربع انجام شد. سپس در آزمایشگاه ، وزن دانه ، ماده خشک گیاهی ، کلش ، و وزن هزار دانه عدس تعیین و در تجزیه وتحلیل های آماری مورد استفاده قرار گرفت. در این مقاله اثر کودهای دامی و زیستی بر اجزاء عملکرد عدس مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس داده ها و مقایسه میانگین ها نشان داد که در قطعه دیم ، مصرف کودهای دامی و زیستی و حتی مصرف توام آنها نیز تاثیر معنی داری بر اجزاء عملکرد محصول عدس نداشته است . در قطعه آبیاری تکمیلی ، اگرچه اثر معنی داری مشاهده نگردید ولی تاثیر کودهای آلی و زیستی در افزایش محصول تا حدی بیشتر از قطعه دیم بود. این موضوع بیانگر اینست که افزایش تعداد آبیاری درکشت آبی احتمالا می تواند باعث بروز اثرات معنی دار این کودها بر تولید محصول گردد. همچنین شناسایی و جدا سازی و تکثیر ریزوبیومهای مقاوم به خشکی نیز می تواند کمک بزرگی در کاربرد کودهای زیستی در دیم زارها باشد