یکی از مشکلات به جا مانده از اصلاحات ارضی سال 1342 مسئله خرد وپراکندگی اراضی کشاورزی کشور میباشد طی سه دهه گذشته اقداماتی جهت رفع این تنگنا به عمل آمده که تشکیل شرکت های سهامی زراعی ،تعاونی های تولید روستایی و مشاع های کشاورزی از آن جمله اند . از ابتدای دهه 70 تعاونی های تولید روستایی مجدداًمورد توجه واقع شده،در سال های اخیر این شرکت ها به عنوان محور توسعه بخش کشاورزی عنوان شده و وزارت کشاورزی اعلام نموده است که برنامه های توسعه بخش کشاورزی در قالب تشکل ها به مورد اجرا گذاشته خواهد شد .در این مطالعه بهره وری عوامل تولید در تعاونی های تولید روستایی استان همان مورد مطالعه واقع شده ونتایج به دست آمده با عملکرد کشاورزان خرده پا در روستاهای مشابه مقایسه گردیده است .اطلاعات مورد نیاز با تنظیم پرسشنامه و پرسشگری در سال1376 جمع آوری گردید .دراین مطالعه پس از بررسی سوابق و مطالعات کتابخانه ای ،جهت بر آورد روابط کمّی متغیرها از الگو های ریاضی و همچنین نرم افزار های TSP،SPSS،QPRO استفاده شده است .این مطالعه نشان میدهد که در اثر به کارگیری ماشین بذر کار و توسعه میکانیزاسیون در تعاونی ها به ویژه تسطیح اراضی و گسترش کشت ردیفی و همچنین ارائه خدمات آموزشی –ترویجی مستمر توسط کارشناسان شرکت های تعاونی بهره وری عوامل تولید در شرکت ها نسبت به روستاهای شاهد افزایش یافته است.
)