پتانسیل اثر آللوپاتیک کاه و کلش ارقام نخود سیاه بر جوانه‌زنی و رشد سورگوم(Sorghum halepense) , سویا (Glycine max L.) وآفتابگردان (Helianthus annuus)

نویسندگان

چکیده

به منظور بررسی اثر بقایای گیاهی (کاه و کلش) ارقام مختلف نخود سیاه بر جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهان زراعی که در تناوب با آن قرار می‌گیرند آزمایشی در گلخانه بخش حبوبات دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران بصورت اسپلیت پلات فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. ارقام نخود سیاه (5132، 4348، 4283، 4488، 5436) به عنوان عامل اصلی و مقادیر مختلف کاه و کلش (شاهد، 5/2 گرم، 5 گرم، 5/7 گرم در گلدان) و گیاهان (سویا، سورگوم و آفتابگردان) به صورت فاکتوریل و به عنوان عوامل فرعی در نظر گرفته شدند. با افزایش مقدار کاه و کلش درصد جوانه‌زنی گیاهان سورگوم, سویا و آفتابگردان در سطوح مختلف ارقام نخود سیاه از یک روند کاهشی پیروی کرد. واکنش گیاهان مورد مطالعه نسبت به کاه و کلش ارقام نخود به لحاظ درصد جوانه‌زنی کاملاً متفاوت بود. سورگوم هیچ گونه واکنش معنی‌داری را نسبت به ارقام مختلف نخود سیاه نشان نداد و از جوانه‌زنی صد در صد برخوردار بود. در حالی که آفتابگردان در معرض کاه و کلش رقم 4488 از یک کاهش 30 درصدی نسبت به 4348 برخوردار شد. میزان تولید شاخ و برگ در گیاهان مورد مطالعه در واکنش به کاه و کلش ارقام نخود سیاه متفاوت بود. وزن خشک شاخ و برگ گیاهان مورد بررسی علاوه بر اینکه متأثر از ارقام نخود سیاه بود تحت تأثیر مقادیر مختلف کاه و کلش نیز قرار گرفت. با افزایش مقدار کاه و کلش نخود سیاه وزن خشک زیست توده ریشه گیاه سورگوم بطور محسوس و معنی‌داری نسبت به سایر گیاهان مورد مطالعه افزا یش یافت.

کلیدواژه‌ها