ارزیابی روشهای زمین آمار در برآورد هدایت هیدرولیکی خاک در مناطق شیب آب و پشت آب پایین دشت سیستان

نویسندگان

چکیده

هدایت هیدرولیکی خاک مهمترین پارامتر فیزیکی است که پروژه های زهکشی را از دیدگاه فنی متاثر می‌کند. هدف این تحقیق بررسی تغییرات مکانی هدایت هیدرولیکی و انتخاب مناسبترین روش میانیابی برای برآورد هدایت هیدرولیکی می باشد. این تحقیق روی 605 داده اندازه گیری شده هدایت هیدرولیکی در دشت سیستان به انجام رسیده است. روشهای میانیابی استفاده شده شامل کریگینگ ، میانگین متحرک وزنی و TPSS بوده که تکنیک Cross-Validation با معیار آماری میانگین قدر مطلق خطا (MAE) برای ارزیابی استفاده شده است. با توجه به اندازه‌گیری هدایت‌هیدرولیکی در دو حالت اشباع و غیراشباع، داده‌های مربوط به هر روش به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته‌است. در ضمن، با تعدیل داده‌های هدایت هیدرولیکی غیراشباع، مجموع هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع تعدیل شده، به طور جدا در ارزیابیها بکار گرفته شده ‌است. بررسیهای انجام شده‌ نشان می‌دهد که همبستگی مکانی هدایت هیدرولیکی در این منطقه نسبتا کم می‌باشد به طوریکه مدل نیم‌تغییرنمای تجربی هدایت هیدرولیکی اشباع با یک روند تقریبا کروی تا شعاع تاثیر 15 کیلومتر دارای برابر 83 درصد می باشد. به همین دلیل روش کریگینگ دقت قابل قبولی را در برآورد هدایت هیدرولیکی ارائه نداد. در مجموع روش TPSS با توان‌ دو، بیشترین دقت (MAE برابر 304/1 متر بر روز) را در برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع خاک دارا می‌باشد. در مورد هدایت هیدرولیکی غیراشباع نیز روش TPSS با توان دو و سه با MAE برابر 166/0 و 241/0 متر بر روز، مناسبترین روش تشخیص داده شد. همچنین روش TPSS با توان دو (MAE برابر 094/1 متر بر روز)، نتایج دقیقتری نسبت به سایر روشها در برآورد هدایت هیدرولیکی تعدیل شده ارائه کرد. با مقایسه نسبت MAE و MBE مناسبترین روش میانیابی به میانگین واقعی داده‌ها در سه حالت اشباع، غیر اشباع و تعدیل شده مشخص گردید که خطا و انحراف نسبی روش TPSS در برآورد ضریب آبگذری در حالت تعدیل شده نسبت به دو حالت دیگر کمتر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها