مقاومت آنتی زنوزی در ارقام نیشکر به ساقه خوار Sesamia nonagrioides (Lef.)

نویسندگان

چکیده

آنتی زنوز نوعی مکانیسم مقاومت است که گیاه توسط آن اجازه استقرار و تشکیل کلنی را به حشره نمی‌دهد. این انتظار وجود دارد که گیاهان واجد مقاومت آنتی زنوز موجب کاهش آلودگی‌های اولیه نسبت به گیاهان حساس شوند. این مکانیسم یکی از خصوصیات گیاه میزبان به شمار می‌آید که روی ترجیح تخمریزی و استقرار آفت تاثیر می‌گذارد. در این تحقیق آزمایش‌های آنتی زنوزی در سه گروه مختلف شامل ترجیح تخمریزی، استقرار و جلب لارو نئونات در ارقام مختلف نیشکر انجام شد. برای این منظور قلمه‌های دوازده رقم نیشکر در گلدان‌های پلاستیکی (قطر 20 و ارتفاع 20 سانتی‌متر) کشت گردید. در آزمایش ترجیح تخمریزی، گلدان‌ها در قفس‌هایی با طول و عرض 2 و ارتفاع 5/1 متر با پوشش توری محبوس شد و به مدت 72 ساعت در اختیار پروانه‌های بالغ برای تخمریزی قرار گرفت. این آزمایش چهار مرتبه تکرار گردید. در آزمایش استقرار لارو نئونات هر گلدان به کمک تلق شفاف محصور شده و 50 عدد لارو نئونات به کمک قلم موی ظریف در یقه گیاه قرار گرفت. این آزمایش نیز چهار مرتبه تکرار شد. در آزمایش دیگری که به منظور بررسی میزان ترجیح لاروهای نئونات در آزمایشگاه انجام گرفت، آزمایش‌هایی در قالب آزمون غیر انتخابی (یعنی مقایسه تک تک رقم با رقم CP69-1062) و آزمون انتخابی که تمام ارقام در اختیار لارو قرار می‌گرفت، طراحی شد. این آزمایشات هر کدام در ده تکرار انجام شد. تجزیه آماری نشان داد که ترجیح تخمریزی در ارقام مورد آزمایش در سطح پنج درصد معنی دار است. مقایسه میانگین‌ها با روش غیر پارامتری نشان داد که می‌توان ارقام را در سه گروه مختلف قرار داد. بیشترین میزان تخمریزی در رقم نسبتا حساس L60-40 دیده شد. کمترین میزان تخمریزی در ارقام CP73-21 ، N51-539 ، NCO310 و SP70-1143 بوده است. در آزمایش مربوط به استقرار لارو نئونات که درصد لاروهای مستقر شده در هر گلدان برای هر رقم بررسی گردید، هیچ اختلاف معنی داری بین ارقام مورد آزمایش مشاهده نگردید. همچنین اختلاف معنی داری از جهت جلب لارو نئونات بین ارقام مورد بررسی در هر دو نوع آزمایش انتخابی و غیر انتخابی مشاهده نشد. براساس نتایج این تحقیق، می‌توان مکانیسم آنتی‌زنوزی در ترجیح تخمریزی حشرات کامل nonagrioides Sesamia به عنوان یک عامل مهم در مقاومت ارقام نیشکر در نظر گرفت. این تحقیق به عنوان اولین گزارش از اثبات وجود ترجیح تخمریزی حشرات کامل nonagrioides Sesamia در ارقام نیشکر محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها