مطالعه ضایعات آسیب شناسی کبد و عملکرد جوجه‌های گوشتی تغذیه شده از ذرت آلوده به‌ آفلاتوکسین آمونیاکی شده

نویسندگان

چکیده

آفلاتوکسین‌ها (AF) گروهی از سموم قارچی هستند که به وسیله گونه‌های مختلف قارچی از جنس Aspergillus به ویژه توسط دو گونهA.Parasiticus و A.Flavus تولید می‌شوند و به عنوان آلوده‌کننده‌های طبیعی در طیف وسیعی از مواد غذایی و محصولات کشاورزی وجود دارند. سمیت کبدی، تضعیف سیستم ایمنی، جهش‌زائی و سرطانزائی عمده‌ترین اثرات آفلاتوکسین‌ها در گونه‌های مختلف حیوانی می‌باشند. آزمایشی برای ارزیابی فرایند آمونیاکی کردن ذرت آلوده به آفلاتوکسین در جوجه‌های گوشتی نر (320 قطعه سویه راس) با چهار گروه آزمایشی (1:شاهد (بدون آفلاتوکسین )، 2: جیره حاوی ذرت سالم آمونیاکی شده در سیستم پایلوت ،3: جیره حاوی ذرت آلوده به آفلاتوکسین(PPm1)، 4: جیره حاوی ذرت آلوده به آفلاتوکسین (PPm1) آمونیاکی شده در سیستم پایلوت)و چهار تکرار (هر یک شامل 20 قطعه جوجه گوشتی) در یک طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. افزایش وزن و خوراک مصرفی به طور هفتگی ثبت شد. در انتهای هفته سوم و ششم از هر قفس سه قطعه جوجه گوشتی به طور تصادفی کشتار و پس از اندازه‌گیری وزن نسبی کبد و کلیه، نمونه‌های بافتی مناسب از کبد برداشت و در فرمالین ده درصد بافر خنثی پایدار گردید. نتایج نشان داد که تیمار آمونیاکی آفلاتوکسین (جیره 4) بازدهی استفاده از خوراک و افزایش وزن را بهبود می‌دهد (05/0< P ). در جیره آلوده به آفلاتوکسین (جیره 3) وزن نسبی کبد وکلیه در سنین 21و42 روزگی نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‌داری داشت ( 05/0< P ). در مطالعه ریزبینی تغییر چربی (Fatty change) بسیار شدید در سلولهای کبدی، کانونهای گرد و کوچک تا بزرگ از سلولهای کبدی در حال رژنره شدن، فیبروز نواحی باب و هیپرپلازی مجاری صفراوی کوچک در اثر وجود آفلاتوکسین (جیره3) مشاهده گردید. ضایعات مشاهده شده در جوجه‌های 21 روزه بسیار شبیه به ضایعات در جوجه‌های 42 روزه بود ولی وسعت و تعداد کانونهای رژنره شدن سلولهای کبدی در جوجه‌های جوان کمتر بود. نتایج نشان داد که آمونیاکی کردن ذرت آلوده به آفلاتوکسین در سطح پایلوت( ~200 کیلوگرم) می‌تواند به طور موثری اثرات سمی آفلاتوکسینB1 را از بین ببرد و تجویز آفلاتوکسین با مقادیر کم ولی طولانی مدت سبب تغییرات شدید در متابولیسم چربی در سلولهای کبد و نیز تکثیر مجاری صفراوی کوچک می‌گردد.

کلیدواژه‌ها