کادمیوم یکی از مهمترین فلزات سنگین آلایندة خاک به شمار میآید که از منابع متعدد به ویژه کودهای شیمیایی فسفره وارد خاک میشود. این فلز با تأثیر بر ریزوبیومها و گیاهان میزبان آنها دارای اثرات منفی بر برقراری و کارایی سیستم همزیستی تثبیت کننده نیتروژن است. این تحقیق با هدف ارزیابی دامنه تحمل سویههای بومی سینوریزوبیوم ملیلوتی (همزیست با گیاه یونجه) به سطوح مختلف کادمیوم و شناخت و معرفی سویههای مقاوم به منظور استفاده از آنها در زیست پالایی خاکهای آلوده به این فلز انجام گرفته است. به منظور تهیه جدایههای بومی سینوریزوبیوم ملیلوتی نمونههایی از گرههای ریشهای از مزارع یونجه استانهای مهم زیر کشت این گیاه تهیه شد و پس از جداسازی و خالص کردن باکتریهای موجود در گرههای ریشه، کشت خالص هر جدایه تهیه گردید. آنگاه آزمون تلقیح گیاه با هر یک از جدایهها صورت پذیرفت و پس از حذف جدایههای فاقد توان همزیستی ، در مجموع 57 جدایه فعال و مؤثر سینوریزوبیوم ملیلوتی به صورت کشت خالص آماده شدند. بررسی توان تحمل سویهها به سطوح مختلف کادمیوم با استفاده از محیط کشت اختصاصی .H.M حاوی مقادیر مختلف کادمیوم (0 ، 5 ، 10 و … تا 70 میلیگرم بر لیتر) و مطالعه رشد کلنیهای رویش یافته باکتری انجام گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اختلاف معنی داری (p<0.05) از نظر میزان تحمل سویههای مختلف سینوریزوبیوم ملیلوتی نسبت به سطوح مختلف کادمیوم وجود داشت، بطوریکه سویه های مذکور بر مبنای دندروگرام مشابهت، به سه گروه حساس، نسبتاً متحمل و متحمل قابل تفکیک بودند. درصد بالایی از سویههای مطالعه شده (حدود 70%) از گروه حساس به کادمیوم بودند که حداکثر تا غلظت 10 میلیگرم بر لیتر کادمیوم، رشد قابل مشاهدهای نشان دادند و تنها 8/3 درصد از سویهها توانایی تحمل سطوح 60 تا 70 میلیگرم بر لیتر کادمیوم را دارا بودند که میتوان آنها را به عنوان سویههای کاملاً متحمل معرفی نمود